اشاره:
یَومُ الهَدم (روز تخریب) یا تخریب بقیع، به معنای خراب کردن آرامگاه‌ها و بناهای مذهبی و تاریخی قبرستان بقیع در مدینه به دست وهابیان است. وهابیان دو بار، یکی در ۱۲۲۰ و دیگری در ۱۳۴۴ قمری با بدعت شمردن بنای بر قبور و زیارت، به تخریب اماکن و بقعه‌های بقیع پرداختند. تخریب بقیع اعتراضات شدیدی را در کشورهای مسلمان از جمله ایران برانگیخت. بسیاری از شیعیان، علمای شیعه و پیروان اهل بیت(ع) هر سال در هشتم شوال که با عنوان یوم الهدم شهرت یافته، مجالسی برگزار می‌کنند و به مرثیه‌خوانی و یادآوری حادثه تخریب بقیع می‌پردازند. (سایت ویکی شیعه)
حجت الاسلام عباس جعفری فراهانی، کارشناس فرق و مذاهب اسلامی و دبیر شورای کتاب مجمع جهانی اهل بیت (ع)، بی احترامی به قبور ائمه بقیع و اقداماتی از این دست را ناشی از یک جریان انحرافی فکری و همچنین یک جریان سیاسی و اجتماعی دانست و گفت: بی احترامی به قبور مقدس بزرگان اسلام توسط جریان وهابیت، به دلیل اینکه جنبه فکری و اعتقادی دارد از یک نوع جهالت و انحراف فکری بر می خیزد و از طرف دیگر ناشی از نوعی تعامل و سنت غلط اجتماعی است که مردم جامعه عربستان و عرب های آن زمان به خصوص عرب های منطقه نجد که پیروان آن گروندگان محمدبن عبدالوهاب بودند، به دنبال این نوع مسایل می گشتند.
او گفت: لازم است از داخل خود اهل سنت بزرگانی با تفکر نقد جریان انحرافی وهابیت حرکت کنند، که مسلما این کار در تعدیل افکار وهابیت و جلوگیری از تندروی آنان موثر خواهند بود. از جهت دیگر نیز باید جریان وسیعی در جهان اسلام ایجاد شود و با تشکیل کنفرانس ها، نشست ها و کنگره ها علمای اهل سنت را جمع شوند و میدان بحث و گفت و گو البته با حسن نیت ایجاد شود و افکار وهابیت و سلفیت منحرف نقد شود و به سوی یک مسیر درستی با یک تعامل سازنده پیش بروند.
ایشان به ریشه ها و دلایل تخریب قبور ائمه بقیع به وسیله جریان وهابیت اشاره و اظهار کرد: جریان انحرافی و تکفیری وهابیت پیرو افکار و اندیشه های غلط، دروغین و باطل محمد بن عبدالوهاب ایجاد شد و افکار او هم به پیروی از افکار منحرف ابن تیمیه در قرن هفتم هجری بنیان گذاشته شد؛ موضوعات مختلفی در اندیشه ها و افکار غلط ابن عبدالوهاب وجود دارد که اتفاقا معروف هستند، به عنوان مثال این جریان در بحث اعتقاد به خداوند، صفات و ویژگی هایی را برای خداوند معتقدند که خلاف آیات قرآن و روایات صحیح است؛ همچنین در بحث توسل، شفاعت، زیارت قبور، احترام به صاحبان قبور و رفتن به مساجد مقدس، اعتقاداتی خلاف آنچه قرآن و روایات تأکید کردند، دارند؛ در رأس اندیشه ها و افکار انحرافی وهابیت مساله اهل بیت(ع) قرار دارد. در صدر اسلام به پیروی از دستور خداوند و سنت صحیح پیامبر(ص) جریان پیشوایی و رهبری مسلمانان معتقد به ثقلین یعنی معتقدین به قرآن و اهل بیت(ع) ایجاد شد؛ سپس از میان معتقدین به تقدیس و تقدس صحابه، گروه منحرفی به پیروی از خلفای سه گانه صدر اسلام ایجاد شد و جریان وهابیت پیرو همین جریان هستند که در تاریخ اسلام آثار و لوازم بسیار فراوانی از آنها به جا گذاشته شد.
او ادامه داد: به پیروی از جریان منحرف در صدر اسلام، افکار و اندیشه های انحرافی دیگری مانند خوارج به وجود آمدند که آنان نیز دشمنی با جریان امامت امام علی داشتند و در جنگ صفین، جمل و نهروان ایجاد شدند؛ خوارج جریانی انحرافی از مسیر صحیح و درست اسلام ناب محمدی بودند.
او به تاریخچه شکل گیری جریان وهابیت اشاره و تصریح کرد: جریان انحرافی وهابیت در قرن 12 در منطقه ریاض با افکار محمدبن عبدالوهاب که یک عالم سنی مذهب حنبلی بود، بنیان گذاشته شد و همان افکار انحرافی گذشته به خصوص افکار انحرافی ابن تیمیه که از علمای سوریه و شام در قرن هفتم بود، این جریان را ایجاد کرد و به آن بها داد.
او افزود: یکی از موضوعاتی که در اصول و برنامه های جریان وهابیت بسیار به آن دامن زدند بحث قبور بزرگان و احترام قبور مقدس ائمه و پیامبر گرامی(ص) است. در بعضی از نوشته ها، ابن عبدالوهاب حتی بی احترامی ها و جسارت هایی هم نسبت به قبر مقدس پیامبر(ص) از خود نشان داد که با حمایت مسلمانان و احترامی که به پیامبر(ص) می گذاشتند، موفق نشدند بی احترامی ها و جسارت های بیشتری نسبت به قبر پیامبر(ص) از خود نشان دهند. در تاریخ آمده که روزی ابن عبدالوهاب با یاران خود در کنار قبر پیامبر(ص) بودند، سپس به شاگردان، یاران و اصحاب خود گفت: کسی که ما آمدیم کنار قبرش کیست؟ گفتند: قبر پیامبر اسلام، حضرت محمد(ص) است، محمد بن عبدالوهاب گفت: چرا به او احترام می گذاریم و او را زیارت می کنیم او که ارزشی ندارد و سپس گفت: از عصایی که در دست من هست چه کاری برمی آید؟ شاگردانش گفتند: این یک تکه چوب است و کاری ازش بر نمی آید، ابن عبدالوهاب گفت: از دست کسی که در داخل این قبر با عنوان پیامبر(ص) خوابیده و قبر اوست هم بیش از این چوب کاری بر نمی آید؟!. این همه بی احترامی و جسارت نسبت به پیامبر نشان از یک جریان باطل، انحرافی و خشک مقدسی یا یک انحراف جهالت گونه ای دارد که ابن عبدالوهاب داشته و آنها را مطرح کرده است.
جعفری فراهانی در پاسخ به اینکه بی احترامی به قبور و جسارت به صاحبان قبور مقدسه پیامبر(ص) یا ائمه از چه مسایلی سرچشمه می گیرد؟ گفت: این نوع بی احترامی ها ناشی از یک جریان انحرافی فکری و هم یک جریان سیاسی و اجتماعی است. به عبارت دیگر بی احترامی به قبور مقدسه بزرگان توسط وهابیت به دلیل اینکه جنبه فکری و اعتقادی دارد از یک نوع جهالت انحرافی برمی خیزد و از طرف دیگر ناشی از نوعی تعامل اجتماعی است که مردم جامعه عربستان و عرب های آن زمان به خصوص عرب های منطقه نجد که پیروان آن گروندگان ابن عبدالوهاب بودند، به دنبال این نوع مسایل می گشتند. به عبارت دیگر اگر مردمی که در جامعه نجد عربستان زندگی می کردند را از نظر اجتماعی بررسی کنیم اینها دچار یک نوع زندگی بدوی بدون برخورداری از روابط اجتماعی بالا بودند، در میان آنها جنبه های زندگی شهرنشینی و تعامل با ملت دیگر وجود نداشت, آنها یک ملت عرب بیابانی بودند که به شغل های مختلف چوپانی و انواع و اقسام شغل های بیابان گردی مبتلا بودند و از نوعی ضعف تعامل اجتماعی برخوردار بودند.
او اظهار کرد: بی احترامی به قبور در میان جریان وهابیت در حالی نشات گرفته از ضعف تعامل اجتماعی مردم آن زمان است که تاریخ ادیان دیگر نشان می دهد ملت های صاحب تمدن گذشته در ایران باستان، مسیحیت یا ملت های دیگر، بزرگان خود را پاس می داشتند و به آنها احترام می گذاشتند، افکار آنها را نشر می دادند، به خصوص شخصیت ها و بزرگان این ملت ها افکار درستی داشتند، خدماتی از خود نشان داده بودند، خدمت هایی به مردم کرده بودند و در ابعاد مختلف زندگی مردم تاثیراتی داشتند، مردم به این افراد با احترام نگاه می کردند، قبور آنها را محترم می شمارند، اما مردم عرب قرن 12 در عربستان به پیروی از ابن عبدالوهاب بی احترامی هایی را نسبت به قبور بزرگان از خود نشان می دهند.
ادامه در لینک زیر
سائر مطالب مرتبط
