۱۲ آبان ۹۹ ، ۱۴:۲۴
راهبرد امام جعفر صادق(ع) در مبارزه با فرقه‌های انحرافی
اشاره:
جهانیان از ملیت های مختلف، عموم مسلمانان، شیعیان و پیروان اهل بیت(ع)، در این روزها شاهد ظلم و ستم عده ای از مدعیان اسلام با شعار «لا اله الاّ الله» و «محمدٌ رسول الله»! با حمایت رژیم های فاسد منطقه مانند آل سعود وهابی، استکبار جهانی و صهیونیسم بین الملل، به مردم سوریه، عراق، لبنان و... هستند! کسانی که بویی از تعالیم نورانی دین اسلام و مبانی ناب آن نبرده اند و همّ و غمّ آنان خون ریزی و کشتن مردان، زنان و بچه های بی گناه از طوائف و مذاهب مختلف شیعه، سنی، مسیحی و ایزدی و غارت اموال آنان است. صحنه های کشتارها و جنایت هائی که دل هر انسانِ با ایمان، آزاده و با شرافتی را به درد می آورد. یکی از صدها تعالیم مکتب اسلام و شیعه اثنا عشری که امام ششم، حضرت صادق آل محمد علیهم السلام به جهان انسانیت آموخت، حفظ حرمت جان و مال و عزت همه انسان ها به ویژه مسلمانان و «اهل لا اله الا الله، محمد رسول الله» بود که می باید جهانیان آن را بشناسند و به آن عمل کنند. به امید هوشیاری و مقاومت هر چه بیشتر مردم مناطق درگیر در عراق و سوریه و نابودی گروه های تکفیری و تروریستی و پیروزی حق بر باطل، ان شاء الله!
توجه خوانندگان ارجمند را به مطالعه این نوشتار کوتاه، که به بررسی اجمالی حوادث دوران زندگانی ایشان و نقش آن حضرت در بنیان گذاری مکتب شیعه اثنا عشری و چگونگی مبارزه آن حضرت با انحرافات فکری و عملی جامعه مانند موضوع غُلات، افراطی گری و چگونگی پایه گذاری نهضت علمی و تدوین معارف و فقه شیعه می پردازد، جلب می نماییم. در انتها منابع مفیدی را هم معرفی خواهیم کرد.
ولادت، کمالات نفسانی و تلاش های علمی و آموزشی
حضرت امام صادق(ع) در تاریخ هفدهم ربیع الاوّل سال 83 هجری در مدینه منوّره به دنیا آمد.(1) مکنّی به «ابوعبدالله» و ملقّب به «صادق»، صابر، فاضل، کافل، قائم و منجی است. [گفته می شود لقب صادق را پیامبر اکرم(ص) به ایشان داده است]. مدت زندگانی حضرت، 65 سال و مدت زمان امامت آن حضرت، 34 سال بود. آن حضرت 12 سال در مدینه با جدّ بزرگوارش امام سجّاد(ع) و 19 سال با پدرش، امام محمد باقر(ع) زندگی کرد. در این مدّت، دشواری ها و سختی های زندگی در حکومت حاکمان ظالم بنی امیّه را شاهد بود و همراه با پدرش در راه نشر معارف اهل بیت(ع) تلاش می کرد.
مالک بن انس در مورد شخصیت و مقام علمی و عملی امام صادق(ع) می گوید: «و لقد کنت أتی جعفر بن محمّد(ع) و کان کثیر المزاح و التبسّم، فاذا ذُکر عنده النبیّ(ص) اخضرّ و اصفرّ و لقد اختلف الیه زماناً و ما کانت اراه الاّ علی ثلاث خصالٍ: امّا مصلیاٌ و امّا صائماٌ و امّا یقراٌ القرآن و ما رأیته قطّ یُحدث عن رسول اللّه(ص) الاّ علی الطهارة و لایتکلّم فی ما لایعنیه و کان من العلماء الزهّاد الذین یخشون الله و ما رأیته قطّ الاّ خرج الوسادة من تحته و یجعلها تحتی؛ مدتی خدمت جعفر بن محمّد(ع) مشرف می شدم. آن حضرت اهل مزاح و تبسّم بود. هنگامی که در محضر ایشان نامی از پیامبر(ص) برده می شد، رنگش به سبزی و سپس به زردی می گرائید. در مدت رفت و آمد به منزل ایشان، او را از سه حالت خارج ندیدم؛ یا نماز می خواند و یا روزه بود و یا به قرائت قرآن مشغول بود و هرگز بدون وضو از حضرت رسول(ص) حدیث نقل نمی فرمود و سخنی که به درد من نخورد، بر زبان جاری نمی ساخت. ایشان از علمای زاهدی بود که ترس از خدا سراسر وجودش را فرا گرفته بود. هرگز به خدمت او شرفیاب نشدم، جز اینکه زیرانداز خود را برای نشستن من اختصاص می داد.» (2)
جاحظ (از علمای قرن سوم) نیز می گوید: «جعفر بن محمّد(ع) الذی ملأ الدنیا علمه و فقهه و یقال انّ ابا حنیفة من تلامذته و کذلک سفیان الثوری و حسبک بهما فی هذا الباب؛ جعفر بن محمّد(ع) کسی بود که علم و فقهش عالم را فرا گرفته بود و گفته می شود ابوحنیفه و سفیان ثوری از شاگردان او بودند و شاگردی این دو در عظمت علمی او کافیست.» (3)
حسن بن علیّ الوشاء(از اصحاب امام رضا(ع)) می گوید: «در مسجد کوفه 900 نفر را دیدم که "حدّثنی جعفر بن محمّد(ع)" می گفتند.» (4)
شیخ مفید(ره) می فرماید: «و لم ینقل العلماء عن احدٍ من اهل بیته ما نقل عنه(ع)؛ علمای اسلام آن قدر حدیث که از امام صادق(ع) نقل کرده اند، از هیچ کدام ائمه(ع) دیگر نقل نکرده اند.» (5)
امام صادق(ع) با توجه به موقعیت و اوضاع سیاسی جامعه، فرصتی به دست آوردند تا احادیث و معارف اسلام را در زمینه های تفسیر قرآن، فقه و احکام و عقاید توسط شاگردان خود در سینه تاریخ ثبت و برای همیشه اسلام را بیمه نمایند. آن حضرت، نهضت علمی و انقلاب فرهنگی امام باقر(ع) را توسعه داد و در رشته های علوم عقلی، فقهی و نقلی شاگردان برجسته ای همانند هشام بن حکَم، محمّد بن مسلم، ابان بن تغلب، هشام بن سالم، مومن الطاق، مفضّل بن عمر، جابر بن حیّان و ... تربیت کرد؛ به طوری که تعداد آنان را بالغ بر 4000 نفر ذکر کرده اند. بزرگان اهل سنت مانند ابوحنیفه، مالک بن انس، سُفیان ثوری، سفیان بن عُیینه، ابن جریح، ایوب سجستانی و ... از کرسی درس آن حضرت کسب علم کرده اند. با این وصف، متأسفانه بخاری در کتاب خود(الصحیح) حتی یک روایت هم از امام صادق(ع) نقل نکرده است!.
پیرامون عظمت و شخصیت علمی و سائر کمالات معنوی امام صادق(ع) عبارات و سخنان فراوانی نقل شده که در کتاب الإمام الصادق(ع) و المذاهب الأربعة تالیف مرحوم شیخ اسد حیدر(ره) و دیگر منابع گردآوری شده است. (6)
ادامه در لینک اصلی
