۱۲ مرداد ۹۵ ، ۱۵:۲۳
اگر داعش به حساب اسلام باشد، جنگهای صلیبی هم به حساب مسیحیت است!
محمدجواد معموری: الازهر به عنوان یکی از بزرگ‌ترین مراجع اهل تسنن در جهان اسلام، با چالشی جدید در این سال‌های اخیر روبه‌رو بوده است. ظهور جنبش‌های مسلحانه اسلامی مانند داعش و بوکوحرام که عمدتا وابسته به اندیشه سنی هستند، ضرورت پاسخ‌گویی مراجع اسلامی در دفاع از اسلام را تشدید کرده است. لذا الازهر برنامه گسترده‌ای را در مبارزه با آن چه جعل و تحریف در میراث اسلامی می‌نامد، آغاز کرده است. وی بر این باور است که اعمال مسلحانه گروه‌های افراطی، سابقه‌ای در اسلام ندارد و همگی از بروز چنین رفتارهایی به نام اسلام شگفت‌زده‌ایم. دویچه وله عربی در این زمینه، مصاحبه‌ای را با دکتر احمد الطیب، شیخ الازهر انجام داده است.
- تشکیلات «دولت اسلامی» از ایدئولوژی اسلامی برخوردار است و ملت‌های مسلمان از دست آنها در رنج و عذاب هستند. سازمان الازهر به این پدیده چگونه نگاه می‌کند؟
دکتر احمد الطیب: بسم الله الرحمن الرحیم. می‌دانیم که آن چه به «داعش» شناخته می‌شود و جنبش‌های مسلحانه اسلامی، پدیده‌هایی هستند که اسباب فراوانی در شکل‌گیری آنها دخالت داشتند. الازهر به عنوان یک سازمان، به دانشجویان خود می‌آموزد که اسلام نمی‌تواند به زور اسلحه و با حرکت‌های مسلحانه منتشر شود و قدرت گیرد. اسلام دینی است که با دلیل و منطق و با اقناع دیگران گسترش می‌یابد، و جنگ‌هایی که در زمان پیامبر(ص) درگرفت، در دفاع مسلمانان از خود بود، نه به قصد تهاجم و تجاوز به زمین‌های مردم. در آن زمان، دعوت به اسلام بر پایه حجت و برهان صورت می‌گرفت، و هر کس می‌خواست، مسلمان می‌شد، و هر کس نمی‌خواست، دین خود را نگاه می‌داشت. تنها در یک حالت است که مسلمانان مجاز به جنگیدن هستند، و آن زمانی است که به آنها حمله شده باشد. بنابراین، کشورگشایی به هدف استعمار یا ترویج دین در نگاه ما پذیرفته نیست. حرکت‌های مسلحانه‌ای که امروزه فعالیت می‌کنند، درست نیستند و مورد رضایت و پذیرش الازهر نیستند، و اسلام و قرآن و سنت، مخالف آنها است.
ــ اما داعش نیز از مرجعیتی اسلامی برخوردار است که به دین استناد می‌کند، و می‌گویند آنها مشغول جنگی تدافعی هستند. چگونه این سخن قابل توجیه است؟
من از آنها دفاع نمی‌کنم. من از داعش نیستم که آنها را توجیه کنم. من مخالف ... .
دکتر احمد الطیب: بسم الله الرحمن الرحیم. می‌دانیم که آن چه به «داعش» شناخته می‌شود و جنبش‌های مسلحانه اسلامی، پدیده‌هایی هستند که اسباب فراوانی در شکل‌گیری آنها دخالت داشتند. الازهر به عنوان یک سازمان، به دانشجویان خود می‌آموزد که اسلام نمی‌تواند به زور اسلحه و با حرکت‌های مسلحانه منتشر شود و قدرت گیرد. اسلام دینی است که با دلیل و منطق و با اقناع دیگران گسترش می‌یابد، و جنگ‌هایی که در زمان پیامبر(ص) درگرفت، در دفاع مسلمانان از خود بود، نه به قصد تهاجم و تجاوز به زمین‌های مردم. در آن زمان، دعوت به اسلام بر پایه حجت و برهان صورت می‌گرفت، و هر کس می‌خواست، مسلمان می‌شد، و هر کس نمی‌خواست، دین خود را نگاه می‌داشت. تنها در یک حالت است که مسلمانان مجاز به جنگیدن هستند، و آن زمانی است که به آنها حمله شده باشد. بنابراین، کشورگشایی به هدف استعمار یا ترویج دین در نگاه ما پذیرفته نیست. حرکت‌های مسلحانه‌ای که امروزه فعالیت می‌کنند، درست نیستند و مورد رضایت و پذیرش الازهر نیستند، و اسلام و قرآن و سنت، مخالف آنها است.
ــ اما داعش نیز از مرجعیتی اسلامی برخوردار است که به دین استناد می‌کند، و می‌گویند آنها مشغول جنگی تدافعی هستند. چگونه این سخن قابل توجیه است؟
من از آنها دفاع نمی‌کنم. من از داعش نیستم که آنها را توجیه کنم. من مخالف ... .
ــ منظورم از نگاه مرجعیت دینی بود.
فعالیت‌های داعش از نگاه ما اشتباه بزرگی است، و عملکرد آنها فلسفه اسلام در جنگ و دفاع را تخریب می‌کند. آنان با تغییر مقولات ثابت اسلامی به اهداف خود می‌رسند؛ اول این که جوامع مسلمان را تکفیر کرده، سپس حاکمان مسلمانان را نیز کافر می‌شمرند، و دوم این که جهاد را واجب می‌دانند، زیرا جهاد از نگاه آنها علیه تمامی کافران است. الازهر و اسلام از این سخن برائت می‌جویند و الازهر، جوامع اسلامی را تکفیر نمی‌کند و اسلام، وجود کافران را می‌پذیرد و آنان را مجبور به ورود به اسلام به زور شمشیر نمی‌کند. اسلام تنها با دلیل و برهان دعوت می‌کند. حتی کلمه جهاد در قران کریم، علی‌رغم این که بر جنگ و جهاد در دفاع از جان و زمین و ناموس و عقیده اشاره دارد، با این حال، بر جهاد با قرآن، جهاد با دلیل و جهاد با نیکی نیز اطلاق می‌شود.
ــ الازهر چگونه با این جنبش‌های مسلحانه برخورد می‌کند؟
ما اکنون در حال ایجاد مرکزی جهانی و متخصص به زبان‌های متفاوت برای رصد و پیگیری تمام آن‌چه داعش و دیگر جنبش‌های مسلحانه اسلامی منتشر می‌کنند، هستیم تا گروهی از عالمان الازهر پاسخی بر آنها بنویسند، سپس ترجمه شده و بر روی پایگاه الازهر منتشر شود. ما بسیار بر روی این پایگاه حساب باز کرده‌ایم که در تصحیح مفاهیم جعلی مورد استفاده توسط جنبش‌های مسلحانه اسلامی کارساز شود. همچنین در حال بازنگری در برنامه‌های خود هستیم تا انطباق بیشتری با تصحیح این افکار جعلی بیابند. پیش از این، به این گونه برنامه‌ها نیازی نبود؛ اما اکنون در برنامه‌های درسی خود مفاهیم جهاد، حکومت و تکفیر را وارد کرده‌ایم. این گونه مفاهیم، اکنون به بیش از دو و نیم میلیون دانشجوی مرد و زن تدریس می‌شود تا بدانند این جنبش‌ها، خارج از اسلام هستند و بیاموزند چگونه باید به آنها پاسخ دهند.
فعالیت‌های داعش از نگاه ما اشتباه بزرگی است، و عملکرد آنها فلسفه اسلام در جنگ و دفاع را تخریب می‌کند. آنان با تغییر مقولات ثابت اسلامی به اهداف خود می‌رسند؛ اول این که جوامع مسلمان را تکفیر کرده، سپس حاکمان مسلمانان را نیز کافر می‌شمرند، و دوم این که جهاد را واجب می‌دانند، زیرا جهاد از نگاه آنها علیه تمامی کافران است. الازهر و اسلام از این سخن برائت می‌جویند و الازهر، جوامع اسلامی را تکفیر نمی‌کند و اسلام، وجود کافران را می‌پذیرد و آنان را مجبور به ورود به اسلام به زور شمشیر نمی‌کند. اسلام تنها با دلیل و برهان دعوت می‌کند. حتی کلمه جهاد در قران کریم، علی‌رغم این که بر جنگ و جهاد در دفاع از جان و زمین و ناموس و عقیده اشاره دارد، با این حال، بر جهاد با قرآن، جهاد با دلیل و جهاد با نیکی نیز اطلاق می‌شود.
ــ الازهر چگونه با این جنبش‌های مسلحانه برخورد می‌کند؟
ما اکنون در حال ایجاد مرکزی جهانی و متخصص به زبان‌های متفاوت برای رصد و پیگیری تمام آن‌چه داعش و دیگر جنبش‌های مسلحانه اسلامی منتشر می‌کنند، هستیم تا گروهی از عالمان الازهر پاسخی بر آنها بنویسند، سپس ترجمه شده و بر روی پایگاه الازهر منتشر شود. ما بسیار بر روی این پایگاه حساب باز کرده‌ایم که در تصحیح مفاهیم جعلی مورد استفاده توسط جنبش‌های مسلحانه اسلامی کارساز شود. همچنین در حال بازنگری در برنامه‌های خود هستیم تا انطباق بیشتری با تصحیح این افکار جعلی بیابند. پیش از این، به این گونه برنامه‌ها نیازی نبود؛ اما اکنون در برنامه‌های درسی خود مفاهیم جهاد، حکومت و تکفیر را وارد کرده‌ایم. این گونه مفاهیم، اکنون به بیش از دو و نیم میلیون دانشجوی مرد و زن تدریس می‌شود تا بدانند این جنبش‌ها، خارج از اسلام هستند و بیاموزند چگونه باید به آنها پاسخ دهند.
ادامه در لینک اصلی
