اقدامات امام جواد(ع) برای تثبیت وضعیت شیعیان :: تاریخ اسلام و معاصر ایران و جهان

۳۰ فروردين ۹۵ ، ۱۵:۴۲

اقدامات امام جواد(ع) برای تثبیت وضعیت شیعیان

«آیت الله سید هاشم حسینی بوشهری» مدیر حوزه های علمیه در همایش سیره و زمانه حضرت امام جواد "ابن الرضا" (علیه السلام) اظهار داشت: یکی از باورها و اعتفادات شیعه این است که امامان معصوم(ع) دارای عصمت علمی و عملی هستند.

وی افزود: همانگونه که قائلیم امامان در تقوا، ورع و پرهیز از گناه سرآمد هستند در بُعد علمی نیز قائل به عصمت هستیم. یعنی ائمه(ع) در مشکلات و معضلاتی که برای انسان ها پیش می آید برای پاسخگویی سرآمد بوده و مرد میدان علم و دانش هستند.
مدیر حوزه های علمیه تأکید کرد: به این دو ویژگی عصمت عملی و علمی دوستان و دشمنان معترفند و از ائمه(ع) لغزشی سرنزده و اگر هم شخصی مطلبی بر علیه امام(ع) گفته از روی عناد بوده است.

آیت الله بوشهری در مورد علم امامان معصوم اظهار داشت: در دنیای اسلام و کفر، دانشمندان اسلامی، یهودی و نصرانی همه در مقابل علم، دانش و آگاهی اهل بیت(ع) سر تواضع و تسلیم فرو آورده اند و ما این را مخصوصاً در عصر امام باقر و امام صادق علیهم السلام مشاهده می کنیم و در دوران امام رضا(ع) در اوج شکوه بوده است. و آنچه در تاریخ اوج گرفت عظمت امامان بود.
وی در مورد شرایط دوران امام جواد(ع) اظهار داشت: 200 سال شیعه این را می گفت که امام باید عصمت عملی و علمی داشته باشد ولی پس از شهادت امام رضا(ع) یک باره شیعه با صحنه ای مواجه شد که از قبل خود را آماده نکرده بود و رهبری شیعه به دست آقازاده نوجوانی در هفت یا هشت سالگی افتاد. آنهایی که معتقد بودند که امام باید پاسخگوی تمام مسائل باشد گفتند که تمام آنچه رشته بودیم پنبه شد و فکر می کردند که امام جواد(ع) نمی تواند پاسخ گوی مسائل باشد.

مدیر حوزه های علمیه همچنین گفت: سه جبهه در مقابل امام جواد شکل گرفت: دشمنان و کینه توزان اهل بیت(ع)، مخالفین مکتب شیعه و در نهایت شیعیان در مقابل ایشان جبهه گیری کردند و به خاطر اینکه این بحث در شیعه به مسئله بغرنجی تبدیل شد مکاتبی مثل واقفی ها سر بلند کردند؛ تصورشان این بود که با ایجاد تفرقه بین شیعه می توانند پایه های خود را محکم کنند و بزرگانی از شیعیان مثل "یونس بن عبدالرحمان" گرفتار شدند.

وی ادامه داد: در جلسه ای "ریان بن صلت" گلوی "یونس بن عبدالرحمان" را فشرد و گفت: «آیا تو در میان ما نشسته ای و کفر خود را اظهار می کنی؟ اگر ما معتقدیم امامت منصب الهی است طفل یک روزه با پیرمرد آنها تفاوتی ندارد.» در مقابل "علی بن جعفر" عموی امام جواد(ع) در مجالس عمومی، خم می شد و دست این کودک و نوجوان را می بوسیدو می گفت: «امروز پیشوای شیعیان این است.»
آیت الله بوشهری در مورد جایگاه علمی امام جواد(ع) گفت: در آن سن وسال کوچک امام جواد(ع) سوالاتی می پرسیدند و ایشان پاسخ می دادند اینجا بود که شیعیان گفتند: «شیعه امام و پیشوا دارد.»
وی در بیان مشکلات امام جواد اظهار کرد: سن امام جواد(ع) یکی از مشکلات بود و ایشان با اتخاذ چند رویکرد، شیعه را از این گردباد عبور دادند و مشکل دیگر؛ ظلم و اختناق فوق العاده دستگاه عباسی بود. در عصر امام جواد(ع) مکاتب جدید فکری گسترش پیدا کرد. بنی عباس به فطحی ها و واقفی ها پر و بال دادند و معتزله و صوفی ها به میدان آمدند.
مدیر حوزه های علمیه ادامه داد: شورش های علویان شروع و قدرت شیعه دچار تزلزل شد و تمرکز از بین رفت. در آن دوره وضعیت عباسیان خیره کننده بود؛ آنها امپراتوری بزرگی ایجاد کردند و معروف است که هارون به خورشید گفته بود "بتاب، هرجا بتابی آنجا حکومت هارون است."
وی تأکید کرد: بنی عباس به خاطر اینکه مردم و جوانان را از محوریت اهل بیت(ع) دور کنند بحث ترجمه کتاب ها را به راه انداختند.

آیت الله بوشهری در مورد اقدامات امام جواد(ع) برای شیعیان گفت: اولین اقدام امام جواد(ع) در جهت تثبیت جایگاه امامت بود. ایشان با بزرگان شیعه ارتباط برقرار کرد تا شیعه از حالت تزلزل بیرون بیاید. ایشان به سوالات بزرگان شیعه پاسخ می داد و در مجامع شیعه نگاه امام، نگاه غالب شد و دیدند که شیعه سرمایه دارد.

وی ادامه داد: سازماندهی شیعه با دسیسه های عباسی ها و خود شیعیان به هم خورده بود. امام شبکه وکلا را تأسیس کرد؛ شبکه وکلا در عصر امام رضا(ع) به هم خورده بود. شبکه وکلا ارتباط با شیعیان و رساندن معارف اهل بیت(ع) به آنها بود شبیه آنچه که در عصر مرجعیت ما وجود دارد و مرجعیت شاخه ای از همان شبکه وکلاست.
مدیر حوزه های علمیه اظهار داشت: مانع شدن از تفرقه و تجزیه، دریافت وجوهات برای تقویت بنیان اقتصادی شیعه و حل و فصل مشکلات درون سازمان شیعه از سایر اقدامات امام جواد(ع) در دوران امامتشان بود.
وی تأکید کرد: نفوذ در دربار عباسی یکی از راهبردهای امام بود؛ برای اینکه شیعیان برجسته، پست های حساس بگیرند تا شیعه احساس خفقان نکند. حضرت امام جواد(ع) به استاندار فلان ناحیه نامه می نوشت که مشکلات شیعیان آنجا را حل کن. هنر آن است که در قلب دشمن نفوذ کنیم و تمام برنامه های دشمن را با نفوذ حل کنیم.
آیت الله بوشهری تصریح کرد: گفتگو و مناظره با بزرگان ادیان و پاسخگویی به سوالات آنها از دیگر فعالیت های امام جواد(ع) بود. همچنین آن حضرت نامه نگاری های مستقیمی با شیعیان داشت.
وی در پایان گفت: شیوه سیاسی و فرهنگی امام برای امروز نیز می تواند الگوی خوبی باشد و دوستان ما در انجمن حوزه می توانند از روش ایشان برای امروز ما پیام منتقل کنند. امروز همه ما سر سفره اهل بیت(ع) هستیم و محققان باید از دل تاریخ درخشان شیعه برای جامعه بشری پیام های روشنی استخراج کنند.
خاطرنشان می شود؛ همایش سیره و زمانه حضرت امام جواد "ابن الرضا" (علیه السلام) به همت انجمن تاریخ پژوهان حوزه و با مشارکت مجمع جهانی اهل بیت(ع) و سایر مجامع علمی، صبح امروز ـ دوشنبه 30 فروردین ـ در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد.