سیره پیامبر(ص) هم اخلاق است، هم فکر، هم سیاست
نویسنده کتاب "الصحیح من سیره النبی الاعظم(ص)" گفت: به عقیده من، آنچه در برخی سیرهها آمده، سیرهنویسی نیست، چون حرکت و قول و مذاکرات و جنگهای پیامبر(ص) دارای مفاهیمی بوده که در اعتقادات و فکر و احکامی که به آن تأسی میجوییم، اثرگذار است. پس تاریخ پیامبر(ص) هم اعتقادات است، هم فکر و هم سیاست و هم اخلاق و موضع گیری.
جریان رسمی تاریخنگاری در اسلام از همان سالهای نخست پس از رحلت پیامبر (ص) تابعی از فراز و فرودهای سیاسی و سیاستهای فرهنگی حکومتها بوده است تا جایی که برای مطالعه آنچه امروز از پس قرون متمادی با عنوان سیر و مغازی و... به ما رسیده، نیازمند شناخت سره از ناسره هستیم. در این میان بوده و هستند بزرگانی که به فراخور دانش و معرفتشان، بار پالایش این میراث تاریخی را به دوش کشیدهاند. علامه سید جعفر مرتضی عاملی را که خود میگوید «مورخ نیستم» در ایران با «الصحیح من سیره النبی الاعظم» میشناسند، همان کتابی که دو مرتبه جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی، کتاب سال حوزه، کتاب سال ولایت، جشنواره کتاب سال رضوی و چندین و چند جایزه دیگر را از آن خود کرده است. به بهانه میلاد رسول الله (ص)، با علامه درباره این اثر ماندگار که راه را برای نگارش «الصحیح من سیره الامام علی»، «سیره الحسن» و «سیره الحسین» گشود، همکلام شدیم. گرچه سختی بیماری که چند سال است میهمان ناخوانده وجودش گشته، آزارش میدهد، اما «نه» گفتن در مرامش نیست و این بار از بیروت پاسخگوی سؤالات قدس درباره کتابی است که سیره پیامبرخاتم(ص) را به زیبایی تصویر میکند.

چرا تاریخپژوهی را برای ادامه حیات علمی خود انتخاب کردید؟
احساس نیاز مرا به تحقیق و پژوهش در حوزههای مختلف هدایت میکند. هر جا احساس کنم، خلأ یا نقصی متوجه یک بحث دینی است و ابهاماتی هست که باید رفع شود، شروع به کار میکنم. تاریخ، تنها حوزه مطالعه و تحقیق و تألیف من نبوده است، در مورد قرآن و تفسیر و علوم قرآنی نیز تألیفاتی دارم یا در زمینه فقه و اصول هم کارهایی انجام دادهام که متأسفانه برخی از آنها در جنگ ۳۳روزه لبنان سوخت و فقط آنچه چاپ شده باقی مانده است.
یکی از ویژگیهای کتب تاریخی شما جامع نگری است. چگونه تاریخنگاری را با مقولاتی مانند علم کلام جمع کردهاید؟
غیر از این باشد، میشود همان نگارشهای پیشین. زندگی اهل بیت(ع) خالی از حکمت نبوده که صرفاً هدف تاریخ نگاری باشد. بنابراین باید این سیره بر مبنای عقاید شیعه تحلیل میشد. البته این نکته را هم بگویم که من در سیره پیامبر(ص)، حتی به حقوق حیوانات و ملاکهای شهرنمونه نیز پرداختم که همگی برمبنای آیات قرآن و سیره معصومین(ع) است.
ادامه در لینک اصلی