امام رضا (علیه السلام) مشروط و به صورت محدود، مجبور به پذیرش ولایت عهدی شد

^{این ایام با خیر و برکت مصادف است با دهه مبارکه کرامت؛ دهه ای که از اول ذی القعده، با ولادت حضرت فاطمه معصومه (س) دخت مکرمه امام موسی بن جعفر (علیهماالسلام) آغاز و با میلاد نورانی امام هشتم حضرت علیّ بن موسی الرضا (علیهماالسلام) به پایان می رسد.}

_{مسلمانان و به ویژه شیعیان و پیروان اهل بیت (علیهم السلام) در سراسر جهان با برپائی جشن و سرور به شادمانی می پردازند و با توجه و توسل به مقامات و معنویات آن بزرگواران، ارادت و عشق خود را به الگوهای فضیلت و کرامت و خاندان و ذوی القربای پیامبر خاتم (ص) نشان می دهند.}

_{ضمن عرض تبریک و تهنیت به مناسبت این دهه ی هدف مند و با ارزش، توجه علاقه مندان را به گفت و گوی کوتاهی با حجت الاسلام عباس جعفری فراهانی در باره دلائل پذیرش ولایت عهدی امام رضا (ع) جلب می کنیم.} 

^{این پژوهشگر و محقق علوم دینی در خصوص پذیرش ولایت عهدی امام رضا (ع) معتقد است: امام رضا (ع) مشروط و به صورت محدود مجبور به پذیرش ولایت عهدی شد. روایت شده، هنگامی که مامون ولایت عهدی را پیشنهاد داد، امام رضا (ع) نپذیرفت و فرمود:" اساس حکومت متعلق به امامان شیعه است که از جانب خداوند به اهل بیت (ع) واگذار شده است." اما وقتی اجبار شد، امام چاره ای جز پذیرش ولایت عهدی نداشت.} 

^{ایشان در خصوص دلایل پیشنهاد ولایت عهدی مامون به امام رضا (ع) گفت}: ^{مامون طرح ولایت عهدی را بر اساس چند نکته اساسی مطرح کرد، اولین نکته این بود که در دستگاه خلافت عباسیان به خصوص از دوره هارون، امین و مامون مشکلاتی به وجود آمده بود که یکی از این مشکلات شورش ها و قیام فرق مختلف حتی غیر مسلمانان و حتی از ناحیه رومیان بود که متوجه حکومت عباسیان شده بود و لذا مامون از ناحیه امام رضا (ع) احساس خطر کرد و تصمیم گرفت با یک تدبیر و توطئه ای جلو بیاید و طرح ولایت عهدی را پیشنهاد داد. نکته دوم این بود او قصد داشت، شیعیان را فریب دهد. مامون می خواست با طرح ولایت عهدی شیعیان را گمراه کند و این نکته را مطرح کند که اهل بیت (ع) با پذیرش ولایت عهدی، برخلاف اعتقاداتشان عمل می کنند و لذا از امام (ع) رویگردان شوند.} 

^{او در توضیح دلیل دیگری که مامون را واداشت تا طرح ولایت عهدی را به امام رضا (ع) پیشنهاد کند، گفت: نکته سوم تحکیم قدرت عباسیان بود، نیروهای خلافت عباسی احساس کردند با طرح ولایت عهدی امام رضا (ع) قدرت عباسیان مستحکم می شود. از سوئی در بین مردم مطرح می شود، خاندان پیامبر(ص) به دنبال مادی گرایی و امور دنیوی هستند.} 

^{جعفری فراهانی در خصوص دلایل پذیرش ولایت عهدی از جانب امام رضا (ع) اظهار کرد: دلیل اول امام مشروط و به صورت محدود مجبور به پذیرش ولایت عهدی شد. روایت شده هنگامی که ولایت عهدی پیشنهاد شد، امام نپذیرفت و فرمود:" اساس حکومت متعلق به ما هست که از جانب خداوند به اهل بیت (ع) واگذار شده است." اما وقتی اجبار شد، امام چاره ای جز پذیرش ولایت عهدی نداشت. از طرفی هم، اگر امام ولایت عهدی را نمی پذیرفت، می بایست جواب شیعیان را مبتنی بر اینکه آنها باید قیام کنند، می داد. در حالی که متاسفانه این آمادگی برای قیام در میان شیعیان وجود نداشت!. دلیل دوم حفظ خون شیعیان بود، مامون تهدید کرده بود که شیعیان و امام را خواهد کشت و لذا امام (ع) برای حفظ جان شیعیان، پیشنهاد ولایت عهدی را پذیرفت. دلیل سوم این بود که امام رضا (ع) می خواست نقشه ها و توطئه های عباسیان را خنثی کند و موفق هم شدند.}

_{چهارمین دلیل تثبیت موضع امامت اهل بیت (ع) برای شیعیان بود، در پذیرش ولایت عهدی از جانب امام، فرصتی به وجود آمد تا حضرت بتواند ایده ها و افکار خود را در بین مردم ترویج دهد و از ناحیه پذیرش ولایت عهدی بخش مهمی از معارف اهل بیت (ع) را ترویج دهد که از جمله این معارف می توان به طرح حدیث" سلسلة الذهب" اشاره کرد که یکی از احادیث بسیار محکم در بحث امامت است و اینکه ولایت با خاندان پیامبر تکمیل می شود. دلیل پنجم این بود که امام رضا (ع) می خواست با فرصتی که برایش مهیا می شد به احتجاج و مناظره با سران و روسای مذاهب گوناگون بپردازد که به روشن شدن حقیقت کمک کند که در این خصوص نمونه های فراوانی از مناظره ایشان با رهبران یهودیان، زرتیشتیان، غلات و ... موجود است.} 

^{ادامه در لینک اصلی}

^{http://www.monazereh.ir/vb-2269.htm}

^{http://vareth.ir/fa/news/94388/%D8%A7}

^{مطالب مرتبط} 

_{https://www.mouood.org/component/k2/item/23031}

^{http://www.diyareaftab.ir/news/41704}

گفت و گو با علامه سید جعفر مرتضی عاملی

^{http://www.qudsonline.ir/news/611666}

جایگاه و مقام حضرت فاطمه معصومه (علیها السلام) و تاکید امامان معصوم (علیهم السلام) بر زیارت ایشان

^{یک کارشناس دینی گفت: نکته‌ای که در رابطه با دخت حضرت موسی بن جعفر (علیهما السلام) بسیار اهمیت دارد، سفارش به زیارت این بانوی بزرگوار است و این امر از سوی امامان بزرگواری همچون امام جواد (ع) نقل شده است که پاداش زیارت عمه بزرگوار خود را بهشت برین دانسته‌اند.}

^{‌حجت الاسلام عباس جعفری فراهانی در گفت‌وگو با ایسنا به مناسبت دهه کرامت و میلاد حضرت فاطمه معصومه (س) به بیان جایگاه والای آن حضرت در بین معصومین پرداخته و اظهار کرد: در میان ۱۸ فرزند امام موسی کاظم (ع)، حضرت فاطمه معصومه (س) و امام رضا(ع) مقام والایی داشتند و سرآمد فرزندان ایشان بودند. حضرت فاطمه معصومه (س) از جهات مختلفی نسبت به دیگر فرزندان دختر امام موسی کاظم (ع) برتری داشتند که علم، عصمت، کرامت و شفاعت ایشان از جمله فضایل این بانوی بزرگوار به شمار می‌رود.}

^{حضرت معصومه(س) به «عالمه غیرمعلمه» ملقب بودند}

^{وی در رابطه با علم حضرت فاطمه معصومه (س) تصریح کرد: جنبه‌ علمی این بانوی بزرگوار به حدی قابل اهمیت است که در رابطه با ایشان نقل شده است که در زمان غیبت پدر گرامی‌شان و هنگامی که امام موسی کاظم (ع) در سفر بودند، حضرت فاطمه معصومه (س) به سوالات مختلف مردم و مراجعات پاسخ می‌دادند. بنا بر اعتقاد شیعیان، معصومین نه تنها از انجام گناه بلکه از فکر به گناه نیز معصوم هستند، بنابراین، کسی که ملقب به عصمت است، از فکر ارتکاب به گناه نیز مبرا است و حضرت فاطمه معصومه (س) بنابر مقام والا و شامخ خود به این ویژگی مهم و حساس ملقب شده و "معصومه" نامیده شده‌اند و در میان بانوان زمان خود به عفت و پاکدامنی شهره شدند.}

^{این کارشناس دینی با اشاره به اینکه صفت کرامت از صفات و ویژگی‌های مهمی است که در قرآن به آن اشاره شده است، بیان کرد: کسی که ملقب به این ویژگی است یعنی دارای شخصیتی بزرگوار، دارای متانت نفس، علم والا و برخوردار از رفتار کریمانه با مردم است که حضرت معصومه (س) به دلیل برخورداری از تمامی این ویژگی‌ها به لقب کریمه اهل بیت (ع) ملقب و شایسته شدند.}

^{جعفری فراهانی در ادامه با بیان اینکه امام صادق (ع) نیز به این لقب حضرت معصومه (س) اشاره کرده‌اند، گفت: حضرت امام صادق(ع) در پاسخ به درخواست حضرت آیت‌الله مرعشی نجفی که به دنبال زیارت مزار بی نشان حضرت فاطمه زهرا (س) بودند در عالم رویا به ایشان می‌فرمایند: "برتو باد زیارت مزار کریمه اهل بیت ما" و این امر، نشان از مقام شامخ آن حضرت در میان اهل بیت (علیهم السلام) و همچنین لقب کرامت این بانوی بزرگوار دارد.}

^{زیارت نامه حضرت معصومه (س) از زبان امام معصوم نقل شده است}

^{وی تاکید کرد: مقام شفاعت نیز از دیگر صفات مهمی است که هر کس به آن ملقب نمی‌شود، در حالی‌ که فاطمه معصومه (س) به این صفت والا ملقب شده و این ویژگی در زیارت نامه ایشان نیز اشاره شده است، به طوری که در زیارت نامه کریمه اهل بیت می‌خوانیم "یا فاطمة اشفعی لی فی الجنة" و این خود موید، مقام شفاعت این بانوی بزرگوار (س) است. نقل شده است که در بین بانوان مطهر و پاکی همچون حضرت خدیجه (س) و حضرت زینب (س)، کریمه اهل بیت (س) تنها بانوی بزرگواری هستند که زیارت نامه ایشان ماثور است؛ به این معنا که زیارت‌نامه ایشان از امام معصوم نقل شده و خواندن آن بسیار دارای ارزش است.}

^{این کارشناس دینی در ادامه با اشاره به این مطلب که نکته‌ دیگری که در رابطه با دخت حضرت موسی بن جعفر (سلام الله علیهما) بسیار اهمیت دارد و آن سفارش به زیارت این بانوی بزرگوار است که از سوی امامان بزرگواری همچون امام جواد (ع) نقل شده است که پاداش زیارت عمه بزرگوار خود را بهشت برین دانسته‌اند گفت: در تعالیم دینی، زن و دختر اساساً جایگاه مهمی دارد، نباید این ذهنیت برای برخی ایجاد شود که در تعالیم اسلام جایگاه مرد بر زن غلبه دارد؛ چراکه در بعضی موارد متاسفانه این تصور اشتباه در اذهان شکل گرفته است که مردان به دلیل دارا بودن برخی ویژگی‌هایی همچون شجاعت و توانایی جسمی بر بانوان برتری دارند که این مساله کاملا اشتباه است و قرآن صریحا در این خصوص می‌فرماید: "إِنَّا خَلَقْنَاکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَأُنْثَی وَجَعَلْنَاکُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ" و این بدین معنی است که خداوند در قرآن به مرد و زن در کنار هم خطاب می‌کند و جایگاه هر دو جنس را در کنار هم ذکر می‌کند.}

^{بانوان بزرگوار در اسلام، الگوی همه انسان‌های جامعه‌اند} 

^{جعفری فراهانی ادامه داد: بانوان به دلیل داشتن روحیه حساس و عاطفی که در آفرینش آنان نهفته است در امور مهمی چون تربیت نسل آینده، مدیریت و تعلیم و علم بسیار موفق تر از مردان هستند و حتی در برخی مسائل می‌توانند الگوی مردان قرار گیرند. بنابراین در جای جای قرآن نه تنها جایگاه مرد و زن در کنار یکدیگر ذکر شده است، بلکه ذکر نام های برخی بانوان بزرگواری همچون حضرت مریم در قرآن کریم نشان از جایگاه رفیع بانوان دارد، بر این اساس حضرات بزرگواری همچون فاطمه زهرا (س)، حضرت مریم (س)، حضرت خدیجه (س) و حضرت فاطمه معصومه (س) تنها الگوی زنان نبوده و در برخی صفات والای خود الگوی مردان نیز هستند.}

^{هجرت کریمه اهل بیت (ع) از مدینه}

^{وی در ادامه هجرت تاریخی حضرت معصومه (س) از مدینه را نشان دهنده صفت شجاعت این بانوی بزرگوار دانست ادامه داد: همین تصمیم خروج ایشان همراه با اهل بیت خویش از شهر مدینه، نشان‌دهنده عدم انزوا حضرت معصومه (س)، شجاعت، آینده‌نگری و تاثیرگذاری کریمه اهل بیت (س) است که این ویژگی‌ها از پدر بزرگوار ایشان به این بانوی مطهر رسیده است.}

^{این کارشناس مهدویت در ادامه به تاثیر مزار مطهر حضرت معصومه (س) در قم اشاره کرد و گفت: هجرت حضرت معصومه (س) از مدینه و به خاک سپردن پیکر مطهر ایشان در قم، خود تاثیر بسزایی بر این شهر مقدس داشته است، به طوری که پس از آن که شهر مقدس قم، شایستگی پذیرش پیکر مطهر ایشان را پیدا کرد، موجب هجرت سیل عظیمی از شیعیان از شهرهایی همچون ری، کاشان و ساوه به قم شد و در نتیجه حرم ایشان، پایگاه تجمع شیعیان و محبین اهل بیت (س) می‌شود وطبق برخی روایات، شهر مقدس قم مرکز ظهور، بروز و نشر معارف دین می‌شود.}

^{جعفری فراهانی در پایان با اشاره به روایت امام صادق (ع)، جایگاه علمی و دینی شهر مقدس قم را متذکر شد و تاکید کرد: طبق روایت امام صادق (ع) شهر مقدس قم "عُشّ آل محمد علیهم السلام" نامیده شده است که به معنای حرم آل پیامبر (صلوات الله علیه وآله) است و این مساله نشان دهنده ارزش و مقامی است که شهر مقدس قم، همه را از این بانوی بزرگوار وام گرفته است.}

^{لینک اصلی و لینک های مرتبط}

^{https://www.isna.ir/news/97042715038}

http://www.monazereh.ir/vb-3898.htm

سالروز تصویب طرح پرچم جمهوری اسلامی ایران؛ پرچم توحید ...

روز ملی «دختر» بر همه دختران مسلمان مبارک باد

حال و هوای حرم کریمه اهل بیت(ع) در شب میلاد

لینک تصاویر

http://hawzahnews.com/detail/Photo/455858#ad-image-3

تاریخ دقیق «ولادت حضرت فاطمه معصومه(س)»

^{اول ماه ذیقعده 1439 مصادف با ولادت حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) است که به همین مناسبت در شماره های گوناگون مطالبی را تقدیم حضور علاقه مندان به خاندان عصمت و طهارت خواهیم کرد.}

^{* زندگی نامه حضرت فاطمه معصومه(ع)}

^{پدر بزرگوار حضرت معصومه(ع) امام هفتم شیعیان حضرت موسی بن جعفر(ع) است که او را ابوالحسن اول نیز می گویند، و از القاب مشهور آن حضرت کاظم، باب الحوائج و صالح می باشد.}

^{آن بزرگوار روز یک شنبه هفتم ماه صفر سال 128 هجری در روستای ابواء که بین مکه و مدینه واقع شده، دیده به جهان گشود.}

^{آن حضرت بیش از سایر امامان(ع) فرزند داشت که بعضی 30 و برخی 60 فرزند برای او نام برده اند.}

^{عالم بزرگ شیخ مفید"ره"(وفات یافته سال 413 هـ .ق) می نویسد: آن بزرگوار سی و هفت فرزند از همسران متعدد داشت که نام های آنها به این ترتیب بود:}

^{الف: پسران}

^{1ـ حضرت علی بن موسی الرضا 2ـ ابراهیم 3ـ عباس 4ـ قاسم 5ـ اسماعیل 6ـ جعفر 7ـ هارون 8ـ حسن 9ـ احمد 10ـ ‌محمد 11ـ حمزه 12ـ عبدالله 13ـ اسحق 14ـ عبیدالله 15ـ زید 16ـ حسن 17ـ فضل 18ـ حسین 19ـ سلیمان.}

^{ب: دختران}

^{1ـ فاطمه کبری 2ـ فاطمه صغری 3ـ رقیه 4ـ حکیمه 5ـ ام ابیها 6ـ رقیه صغری 7ـ ام جعفر 8ـ لبابه 9ـ زینب 10ـ خدیجه 11ـ علیه 12ـ آمنه 13ـ حسنه 14ـ برْیهه 15ـ عایشه 16ـ ام سلطمه 17ـ میمونه 18ـ‌ام کلثوم}

^{آن بزرگوار در سال 148 هجری قمری زمان خلافت منصور به امامت رسید و در زمان خلافت مهدی عباسی و هادی عباسی نیز امام بود، وقتی که هارون الرشدی به خلافت رسید پس از پانزده سال، در زندان بغداد شهید شد.}

^{مشهور بین تاریخ نویسان آن است که آن بزرگوار در روز 25 رجب سال 183 هجری از دنیا رفت.}

^{هارون الرشید آن بزرگوار را در سال 179 هجری قمری در مدینه دستگیر کرده و به طرف عراق آورد و از آن وقت تا آخر عمر در زندان به سر می برد.}

^{ادامه در لینک اصلی} 

^{http://hawzahnews.com/detail/News/455663}

دیدار جمعی از جانبازان «حزب‌الله لبنان» با مقام معظم رهبری(دام ظله)

چکیده گفتارهای کتاب «همرزمان حسین علیه‌السلام»

^{«نقش دوازده امام شیعه در اجتماع اسلامی چه بوده و چرا وجودشان لازم بوده است؟» این سؤالی است که حضرت آیت‌الله خامنه‌ای طی ۱۰ گفتار، در محرم سال ۱۳۵۱ شمسی به پاسخ آن پرداخته‌اند. به عقیده ایشان این سؤال یکی از اولویت‌دارترین مسائل امامت است زیرا «انسان وقتی که امام را شناخت و وقتی که دانست راه و خطّ‌ سیر امام در زندگى چه بوده، می تواند از او پیروى کند». این ده گفتار در کتاب ارزش مند «همرزمان حسین(علیه‌السلام)» توسط انتشارات انقلاب اسلامی به چاپ رسیده است.
نوشتار حاضر، خلاصه‌ای از این کتاب است که از دو جهت کارآیی دارد:
اول برای کسانی که کتاب را مطالعه نکرده و در پی آن هستند که نسبت به محتوای کتاب آشنا شوند؛
دوم برای کسانی است که بعد از مطالعه کتاب، نیاز به مراجعه مجدد به مفاهیم اصلی آن یا مرور سریع روند مباحث دارند.}

^{همچنین در این خلاصه‌سازی سعی شده است با دسته‌بندی مطالب، موضوعات اصلی مباحث آورده شود و برخی مثال‌ها و مباحث تأکیدی حذف شده است.}

^{توصیه می شود علاقه‌مندان برای تسلط کامل به مباحث، متن کامل کتاب را مطالعه نمایند و برای تهیه کتاب می توانند به اینجا مراجعه نمایند.}

^{لینک های مرتبط}

^{http://hawzahnews.com/detail/News/455408}

^{http://farsi.khamenei.ir/photo-album?id=40096}

ویژه نامه «خلأ لحظه را پر کن» ...

حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای: 

«شما که در آفرینش هنری خودتان، کودک را مخاطب قرار می دهید، بدانید درست روی نقطه‌ی اصلی حرکت می کنید. آن کسی می تواند از کار خود خشنود و از رضای الهی خاطرجمع باشد که خلأِ لحظه را پر کند. کار برای کودکان و نوجوانان در حقیقت برای آینده، برای خانواده‌ها، برای کشور و تاریخ است». ۷۷/۰۲/۲۳

بخش زن و خانواده (ریحانه) پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR به مناسبت ۱۸تیر؛ روز ملی ادبیات کودک و نوجوان براساس این بخش از بیانات رهبر انقلاب اسلامی لوح «خلأ لحظه را پر کن» را منتشر می‌کند.

 لینک اصلی

 http://farsi.khamenei.ir/photo-album?id=40099

نگاهی به مبارزات امام صادق(ع) با انحرافات فکری و عملی عصر خود

             به مناسبت 25 شوال، سال روز شهادت موسس مکتب شیعه اثنا عشری 

^{حضرت امام جعفر بن محمدٍ الصادق «علیهما السلام»} 

^{یکی از صدها تعالیم مکتب اسلام و شیعه اثنا عشری که حضرت صادق آل محمد (علیهم السلام) به جهان انسانیت آموخت، حفظ حرمت جان و مال و عزت همه انسان ها به ویژه مسلمانان و «اهل لا اله الا الله، محمد رسول الله» بود که می باید جهانیان آن را بشناسند ... .}

^اشاره: 

^{این سال ها، جهانیان از ملیت های مختلف و عموم مسلمانان و شیعیان و پیروان اهل بیت (علیهم السلام)، در شاهد ظلم و ستم عده ای از مدعیان اسلام با شعار «لا اله الاّ الله» و «محمدٌ رسول الله»! با حمایت رژیم های فاسد منطقه مانند آل سعود وهابی و استکبار جهانی و صهیونیسم بین الملل، به مردم سوریه و عراق و لبنان و ... هستند!. کسانی که بوئی از تعالیم نورانی دین اسلام و مبانی ناب آن نبرده اند و همّ و غمّ آنان خون ریزی و کشتن مردان وزنان و بچه های بی گناه از طوائف و مذاهب مختلف شیعه و سنی و مسیحی و ایزدی و غارت اموال آنان ... می باشند. صحنه های کشتارها و جنایت هائی که دل هر انسانِ با ایمان و آزاده و با شرفی را به درد می آورد. یکی از صدها تعالیم مکتب اسلام و شیعه اثنا عشری که امام ششم حضرت صادق آل محمد(علیهم السلام) به جهان انسانیت آموخت، حفظ حرمت جان و مال و عزت همه انسان ها به ویژه مسلمانان و «اهل لا اله الا الله، محمد رسول الله» بود که می باید جهانیان آن را بشناسند و به آن عمل کنند. به امید هوشیاری و مقاومت هرچه بیشتر مردم مناطق درگیر در عراق و سوریه و نابودی گروه های تکفیری و تروریستی و پیروزی حق بر باطل، ان شاء الله. بیست و پنجم شوّال المکرّم، مصادف با سال روز شهادت مؤسّس مذهب حقّه شیعه اثنا عشری و احیاء کننده اسلام ناب محمّدی(ص)، حضرت امام جعفر بن محمّدٍ الصادق(ع) است.} 

^{ضمن عرض تسلیت و تعزیت این شهادت جان گداز به پیشگاه منجی عالم بشریّت، حضرت حجّة بن الحسن العسکری (عجّل الله فرجه الشریف)، رهبر معظّم انقلاب اسلامی، حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (دام ظلّه العالی)، مراجع عظام تقلید، عموم مسلمانان، به خصوص شیعیان سراسر جهان و امّت شهید پرور و قهرمان ایرانِ اسلامی، توجه خوانندگان ارجمند را مطالعه این نوشتار کوتاه، به قلم حجت الاسلام عباس جعفری فراهانی که به بررسی اجمالی حوادث دوران زندگانی ایشان و نقش آن حضرت در بنیان گذاری مکتب شیعه اثنا عشری و چگونگی مبارزه آن حضرت با انحرافات فکری و عملی جامعه مانند موضوع غُلات، افراطی گری و چگونگی پایه گذاری نهضت علمی و تدوین معارف و فقه شیعه می پردازد.} 

1- ولادت، کمالات نفسانی و تلاش های علمی و آموزشی

حضرت امام صادق(ع) در تاریخ هفدهم ربیع الاوّل سال 83 هجری در مدینه منوّره به دنیا آمد. (1) مکنّی به «ابوعبدالله» و ملقّب به «صادق»، صابر، فاضل، کافل، قائم و منجی است.[گفته می شود لقب صادق را پیامبر اکرم (ص) به ایشان داده است]. مدت زندگانی حضرت، 65 سال و مدت زمان امامت آن حضرت، 34 سال بود. آن حضرت 12 سال در مدینه با جدّ بزرگوارش امام سجّاد(ع) و 1۹ سال با پدرش، امام محمد باقر(ع) زندگی کرد. در این مدّت، دشواری ها و سختی های زندگی در حکومت حاکمان ظالم بنی امیّه را شاهد بود و همراه با پدرش در راه نشر معارف اهل بیت(ع) تلاش می کرد.

مالک بن انس در مورد شخصیت و مقام علمی و عملی امام صادق(ع) می گوید: «و لقد کنت أتی جعفر بن محمّد[ع] و کان کثیر المزاح و التبسّم، فاذا ذُکر عنده النبیّ(ص) اخضرّ و اصفرّ و لقد اختلف الیه زماناً و ما کانت اراه الاّ علی ثلاث خصالٍ: امّا مصلیاٌ و امّا صائماٌ و امّا یقراٌ القرآن و ما رأیته قطّ یُحدث عن رسول اللّه(ص) الاّ علی الطهارة ولایتکلّم فی ما لایعنیه و کان من العلماء الزهّاد الذین یخشون الله و ما رأیته قطّ الاّ خرج الوسادة من تحته و یجعلها تحتی». (2) ترجمه: مدتی خدمت جعفر بن محمّد[ع] مشرف می شدم. آن حضرت اهل مزاح و تبسّم بود. هنگامی که در محضر ایشان نامی از پیامبر(ص) برده می شد، رنگش به سبزی و سپس به زردی می گرائید. در مدت رفت و آمد به منزل ایشان، او را از سه حالت خارج ندیدم؛ یا نماز می خواند و یا روزه بود و یا به قرائت قرآن مشغول بود و هرگز بدون وضو از حضرت رسول(ص) حدیث نقل نمی فرمود و سخنی که به درد من نخورد، بر زبان جاری نمی ساخت، ایشان از علمای زاهدی بود که ترس از خدا سراسر وجودش را فرا گرفته بود، هرگز به خدمت او شرفیاب نشدم جز اینکه زیرانداز خود را برای نشستن من اختصاص می داد.

جاحظ (از علمای قرن سوم) نیز می گوید: «جعفر بن محمّد[ع] الذی ملا الدنیا علمه و فقهه و یقال انّ ابا حنیفة من تلامذته و کذلک سفیان الثوری و حسبک بهما فی هذا الباب». (3) ترجمه: جعفر بن محمّد[ع] کسی بود که علم و فقهش عالم را فرا گرفته بود و گفته می شود ابو حنیفه و سفیان ثوری از شاگردان او بودند و شاگردی این دو در عظمت علمی او کافیست.

حسن بن علیّ الوشاء[از اصحاب امام رضا(ع)] می گوید: «در مسجد کوفه 900 نفر را دیدم که "حدّثنی جعفر بن محمّد[ع]" می گفتند». (4)

شیخ مفید(ره) می فرماید: «ولم ینقل العلماء عن احدٍ من اهل بیته ما نقل عنه (ع)». (5) ترجمه: علمای اسلام آن قدر حدیث که از امام صادق(ع) نقل کرده اند از هیچ کدام ائمه(ع) دیگر نقل نکرده اند.

امام صادق(ع) با توجه به موقعیت و اوضاع سیاسی جامعه فرصتی به دست آوردند تا احادیث و معارف اسلام را در زمینه های تفسیر قرآن، فقه و احکام و عقاید توسط شاگردان خود در سینه تاریخ ثبت و برای همیشه اسلام را بیمه نمایند. آن حضرت، نهضت علمی و انقلاب فرهنگی امام باقر(ع) را توسعه داد و در رشته های علوم عقلی، فقهی و نقلی شاگردان برجسته ای همانند: هشام بن حکَم، محمّد بن مسلم، ابان بن تغلب، هشام بن سالم، مومن الطاق، مفضّل بن عمر و جابر بن حیّان و... تربیت کرد به طوری که تعداد آنان را بالغ بر 4000 نفر ذکر کرده اند. بزرگان اهل سنت مانند ابوحنیفه، مالک بن انس، سُفیان ثوری، سفیان بن عُیینه، ابن جریح، ایوب سجستانی و ... از کرسی درس آن حضرت کسب علم کرده اند. با این وصف، متأسفانه بخاری در کتاب خود (الصحیح) حتی یک روایت هم از امام صادق(ع) نقل نکرده است!؟.

^{پیرامون عظمت و شخصیت علمی و سائر کمالات معنوی امام صادق(ع) عبارات و سخنان فراوانی نقل شده که در کتاب الإمام الصادق(ع) و المذاهب الأربعة تالیف مرحوم شیخ اسد حیدر(ره) و دیگر منابع گردآوری شده است. (6)}

^{ادامه در لینک اصلی و سائر لینک ها}

^{https://www.jamaran.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%}

^{http://www.shabestan.ir/detail/News/561981}

^{http://www.rasanews.ir/textversion/detail/news/217001/41}

^{http://www.tabyin.ir/node/38093}

^{http://valiasr-aj.com/fa/page.php?bank=notepad&id=263}

^{https://www.mouood.org/component/k2/item/13150}

^{http://historyofimamsajjad.com/Home/Page/1327}

^{http://valiasr-aj.com/persian/shownews.php?idnews=5914}