به مناسبت سال روز شهادت حضرت امام محمد بن علی الجواد «علیهما السلام»
اشاره:
امام نهم شیعیان، نامش مبارکش «محمّد»، کنیه اش «ابو جعفر» و معروف ترین «القاب» او «تقیّ» و «جواد» است. آن بزرگوار در ماه مبارک رمضان سال ۱۹۵ هجری قمری در شهر «مدینه منوّره» دیده به جهان گشود. پدر بزرگوار آن حضرت «امام علیّ بن موسی الرضا علیهما السلام» امام هشتم شیعیان می باشند. نام مادر ایشان «سَبیکه» بود که از خاندان «ماریه قِبطیه» همسر پیامبر اکرم(ص) به شمار می رفت و از نظر فضائل اخلاقی در درجه والایی قرار داشت و برترین زنان زمان خود بود؛ به طوری که امام رضا علیه السلام از او به عنوان بانویی منزه و پاک دامن و با فضیلت یاد می کرد.
ضمن عرض تسلیت شهادت این امام همام به عموم مسلمانان و پیروان اهل بیت(ع) در سراسر جهان، توجّه علاقه مندان را به نوشتار کوتاهی به قلم حجت الاسلام عباس جعفری فراهانی در باره زندگانی کوتاه، دلائل شناخت کمتر ایشان، فضائل و میراث ماندگار آن حضرت جلب می کنم.
1- ولادت امام جواد (ع)
امام نهم که نامش «محمد»، کنیه اش «ابو جعفر» و معروف ترین القاب او «تقی» و «جواد» است، در ماه رمضان سال ۱۹۵ هجری قمری در شهر «مدینه» دیده به جهان گشود. پدر آن حضرت «امام علیّ بن موسی الرضا علیهما السلام» امام هشتم شیعیان بود. مادر او نیز «سبیکه» نام داشت که از خاندان «ماریه قبطیه» همسر پیامبر اکرم(ص) به شمار می رفت و از نظر فضائل اخلاقی در درجه والایی قرار داشت و برترین زنان زمان خود بود؛ به طوری که امام رضا علیه السلام از او به عنوان بانویی منزه و پاک دامن و با فضیلت یاد می کرد.
2- دلیل شناخت کمتر نسبت به امام جواد (ع)
امام جواد(ع) به دو دلیل، در بین مردم نسبت به دیگر امامان کمتر شناخته شده است: الف) کوتاه بودن عمر آن حضرت، بنا بر آن چه در تاریخ آمده است، امام جواد(ع) در سن ۲۵ سالگی به شهادت رسید؛ لذا کوتاه بودن عمر حضرت جواد(ع) یکی از دلایلی است که می توانیم بگوییم که امام جواد(ع) نسبت به سائر ائمه(ع) که از عمر بیشتری برخورد بودند، کمتر در بین مردم مطرح شده است. اما در واقع مطابق آن چه در منابع حدیثی شیعه آمده، ما در مورد امام جواد(ع) کم معارف نداریم، یعنی دانستنی ها و مطالب زیادی داریم که متاسفانه این ها کمتر در میان شیعه مطرح شده است. اگر محققین بتوانند در این زمینه میراث فرهنگی و علمی زندگی دوران امام جواد(ع) را برای مردم تشریح و مطرح کنند، شاید بتوان گفت که آنچه که در مورد امام نهم حضرت جواد(ع) وجود دارد، نسبت به سایر ائمه(ع) کمتر نیست. ب) شرایط خاص دوران امام (ع)، امام جواد(ع) در دوره و برهه خاصی از تاریخ زندگی می کردند که با پیچیدگی ها و مسائلی روبه رو شد که این موارد در زندگانی سائر امامان شیعه(ع) کمتر وجود داشت. امام(ع) در دوران حکومت «مأمون» و «معتصم» عباسی زندگی کردند. در این دوران حکومت عباسیان در افول قرار گرفته بود که با مرگ مأمون عباسی و قدرت گرفتن معتصم، رو به نزول بیشتر گرایید. زمانی که یک حاکم قدرتمند در در جامعه زندگی می کند بر روی تمام مسائل آن زمان تاثیر دارد؛ مانند وقتی که «یزید» به حکومت رسید و امام حسین(ع) در برابر او قیام کرد و آن حادثه مهم اتفاق افتاد و نقطه اوجی شد که در زمان سایر ائمه و امامان معصوم (ع) وجود ندارد.